Azerbaycan'ın Pamuk Endüstrisi Canlandırılıyor

Azerbaycan'daki araştırmacılar ve çiftçiler, nükleer ve iklim dostu tarım uygulamaları kullanarak yerel pamuk endüstrisini canlandırmak için çalışıyorlar.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) tarafından desteklenen bir proje sayesinde, Azerbaycan'daki araştırmacılar ve çiftçiler nükleer ve ilgili tekniklere dayalı iklim-akıllı tarım (CSA) uygulamalarını uygulayarak yerel pamuk endüstrisini canlandırmak için çalışıyor.

Geliştirilmiş bir pamuk çeşidinin kullanımıyla birleştiğinde proje, üç ilde tarla düzeyinde ulusal ortalama hektar başına üç tondan verimi sekiz tona yükseltti.

Sovyet döneminde, tarımsal gelirin yaklaşık yüzde 25'ini oluşturan "beyaz altın" olarak anılıyordu. Ancak, 1990'larda alternatif endüstrilerin hızla büyümesiyle birlikte serbest piyasa ekonomisine geçiş, pamuğun kilit rolünü kaybetmesine katkıda bulundu.

FAO/IAEA Ortak Merkezinde toprak bilimcisi ve projenin Teknik Sorumlusu olan Mohammad Zaman yaptığı açıklamada, "Genel olarak konuşursak, mahsul verimliliğindeki artışın yüzde 60'ı, toprak besinlerinin ve su yönetiminin stratejik uygulamasından yararlanmaktan geliyor" dedi. "Doğru miktarda, doğru şekilde, doğru büyüme aşamasında."

“Başladığımızda Azerbaycan'ın toprakları çok bozulmuştu. Verimlilik çok zayıftı ve bu nedenle toprak, pamuk büyümesi için gerekli tüm temel besinleri sağlama kapasitesine sahip değildi." dedi.

Projenin Teknik Sorumlusu Mohammad Zaman, “İklim-akıllı uygulamalar ve nükleer veya nükleerle ilgili teknikler yalnızca tarımsal üretkenliği artırmaya yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda tarımsal sistemlerin iklim değişikliğine karşı dayanıklılığını da oluşturur.” şeklinde eklemede bulundu.

Azerbaycan'da araştırmacılar,   ortamdaki nitrojen seviyelerinin göstergesi olarak kullanılan kararlı bir izotop olan nitrojen-15'i (N-15) içeren bir teknik kullandılar. Azot, bitki büyümesinde ve fotosentezde önemli bir rol oynar - bitkilerin karbondioksiti ve güneş ışığını bitki besinine dönüştürdüğü süreç.

Toprakta nitrojen ve diğer besin maddelerinin eksikliği, daha düşük verime ve daha az besleyici ürünlere yol açar. Azotlu gübrelerin aşırı veya yanlış uygulanması ise daha yüksek sera gazı emisyonlarına ve yüzey ve yeraltı sularının kirlenmesine katkıda bulunur.

Zaman, "Azerbaycan'da pamuğun, iklim değişikliği ve hızlı toprak bozulması nedeniyle verimde en fazla düşüş yaşayan ürünlerden biri olması bekleniyor" dedi.  Ayrıca, "N-15 kullanımı gibi izotop tekniklerinden yararlanmak, bu duruma uyum sağlamaya yardımcı olabilir, pamuk sektörünü daha rekabetçi hale getirmenin yanı sıra istihdamı sağlar ve kırsal nüfusun refahını artıracağını." dile getirdi.

Projenin sonucu, nükleer tekniklerin ve iklim dostu uygulamaların önemli potansiyelini göstermektedir. Bu teknikler yalnızca üretkenliği artırmaya yardımcı olmakla kalmıyor, aynı zamanda tarım sistemlerinin iklim değişikliğine karşı dayanıklılığını da artırıyor.

Gıda ve Tarımda Nükleer Teknikler Ortak Merkezi Hakkında

AO/IAEA Gıda ve Tarımda Nükleer Teknikler Ortak Merkezi, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve IAEA tarafından 1 Ekim 1964'te stratejik bir ortaklık olarak her iki örgütün yeteneklerini ve kaynaklarını seferber etmek için kuruldu. Birlikte çalışmak, iki örgüt arasındaki işbirliğini genişletecek ve derinleştirecek ve nükleer bilim ve teknolojinin barışçıl, güvenli ve etkili bir şekilde uygulanmasında Üye Devletlerine fayda sağlayacaktır. Buna karşılık, bu, doğal kaynakları sürdürürken küresel topluluğa daha kaliteli ve daha güvenli gıda üretimi sağlama çabalarını artıracaktır.

1964'ten önce, hem FAO hem de IAEA'nın her birinin atom enerjisinin gıda ve tarımda uygulanması için kendi programları vardı: FAO, Tarım Departmanının Atom Enerjisi Şubesinde ve IAEA, Araştırma ve İzotoplar Departmanında Tarım Biriminde. Bu çalışmayı daha iyi koordine etmek için, FAO ve IAEA Genel Direktörleri orijinal 'Tarımda FAO/IAEA Ortak Atom Enerjisi Bölümü için Düzenlemeler'i müzakere ettiler. Bölümün tam adı, FAO/IAEA Gıda ve Tarımda Nükleer Teknikler Ortak Bölümü olarak yeniden adlandırıldığı 1989 yılına kadar birkaç kez değişti; bu isim, "Bölüm"ün "Merkez" olarak değiştirildiği 2021'in başlarına kadar tutuldu.

Düzenlemeler, Ortak Merkezin Viyana, Avusturya'daki IAEA Genel Merkezinde ve ilgili FAO/IAEA Tarım Laboratuvarının Viyana'nın yaklaşık 35 km güneydoğusunda, Seibersdorf'taki Avusturya Ulusal Laboratuvarlarında barındırılan IAEA Laboratuvarlarında barındırılmasını öngörüyor. Ortak Merkez personeli, ana kuruluşlardan birinin üyesidir ve hem FAO hem de IAEA'ya bağlıdır. Ortak Merkez, her iki kuruluşun yetkilerini birleştirir ve Gıda ve Tarımda FAO/IAEA Ortak Nükleer Teknikler Programının faaliyetlerini yürütür. FAO, Birleşmiş Milletler'de tarım, ormancılık, balıkçılık ve kırsal kalkınma için lider kuruluştur, IAEA ise nükleer alanda Birleşmiş Milletler dünya işbirliği merkezidir.

1964'ten bu yana, Ortak Merkez, dünyanın değişen ihtiyaçlarını karşılamak için programını sürekli olarak geliştirdi. Sürekli olarak tarımsal kalkınmaya ve küresel gıda güvenliğine devam eden katkısını genişletmeye odaklanır ve iklim değişikliğinin etkilerine uyum sağlama ve etkilerini azaltma, küreselleşmeye yanıt verme, ekosistem hizmetlerini koruma ve biyolojik çeşitliliği genişletme çabalarını proaktif bir şekilde benimser ve uzmanlığını ekler. Bugün hem FAO hem de IAEA, sürdürülebilir tarım ve gıda güvenliği için nükleer ve ilgili teknolojilerin uygun şekilde entegrasyonu yoluyla Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşmaya yönelik taahhüdü ve uyumlu eylemi seferber etmeye çalışmaktadır.

Kaynak

FAO

Foto: ©FAO/Asım Hafeez