CERN: Hızlandırıcı Nedir?

Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN), dünyanın en büyük ve en saygın bilimsel araştırma merkezlerinden biridir. CERN devasa bir parçacık hızlandırıcı kompleksine ev sahipliği yapıyor.

Peki bu makineler nelerdir ve nasıl çalışırlar?

Bir hızlandırıcı, protonlar veya elektronlar gibi yüklü parçacıkları ışık hızına yakın yüksek hızlarda iter. Daha sonra ya bir hedefe ya da ters yönde dolaşan diğer parçacıklara çarpılırlar. Fizikçiler, bu çarpışmaları inceleyerek sonsuz küçüklerin dünyasını inceleyebilirler.

Parçacıklar yeterince enerjik olduklarında, hayal gücüne meydan okuyan bir olay gerçekleşir: Çarpışmanın enerjisi, en büyük kütlesi erken Evren'de var olan yeni parçacıklar biçiminde maddeye dönüşür. Bu fenomen, Einstein'ın, maddenin konsantre bir enerji şekli olduğu ve ikisinin birbirinin yerine geçebildiği ünlü denklemi E= ^mc2 ile açıklanır.

Büyük Hadron Çarpıştırıcısı, dünyadaki en güçlü hızlandırıcıdır. Bildiğimiz tüm maddeyi oluşturan protonlar gibi parçacıkları artırır. Işık hızına yakın bir hıza ulaşarak diğer protonlarla çarpışırlar. Bu çarpışmalar, Higgs bozonu veya üst kuark gibi büyük parçacıklar üretir. Bilim adamları, özelliklerini ölçerek, madde ve Evrenin kökenleri hakkındaki anlayışımızı artırır. Bu büyük parçacıklar sadece göz açıp kapayıncaya kadar yaşarlar ve doğrudan gözlemlenemezler. Hemen hemen daha hafif parçacıklara dönüşürler (veya bozunurlar) ve bu parçacıklar da bozunur. Bu bozunma zincirindeki ardışık halkalardan çıkan parçacıklar, dedektörün katmanlarında tanımlanır.

CERN Hakkında

Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü (CERN), dünyanın en büyük ve en saygın bilimsel araştırma merkezlerinden biridir.

CERN'de, etrafımızdaki her şeyi oluşturan parçacıkların temel yapısı araştırılıyor.

Bunu dünyanın en büyük ve en karmaşık bilimsel araçları kullanılarak yapılıyor.

CERN'deki fizikçiler ve mühendisler, maddenin temel bileşenlerini, yani temel parçacıkları incelemek için dünyanın en büyük ve en karmaşık bilimsel araçlarını kullanıyor. Atom altı parçacıklar, ışık hızına yakın bir hızda çarpışmak üzere yapılır. Süreç bize parçacıkların nasıl etkileşime girdiğine dair ipuçları veriyor ve doğanın temel kanunları hakkında fikir veriyor. Evrenimizin en küçük yapı taşlarını inceleyerek insan bilgisinin sınırlarını ilerletmek istiyoruz.

CERN'de kullanılan aletler, amaca yönelik olarak üretilmiş parçacık hızlandırıcılar ve dedektörlerdir. Hızlandırıcılar, ışınlar birbiriyle veya sabit hedeflerle çarpışmadan önce parçacık ışınlarını yüksek enerjilere yükseltir. Dedektörler bu çarpışmaların sonuçlarını gözlemler ve kaydeder.1954'te kurulan CERN laboratuvarı, Cenevre yakınlarındaki Fransa-İsviçre sınırında ata biner gibi oturuyor. Avrupa'nın ilk ortak girişimlerinden biriydi ve şu anda 23 üye devleti var.

CERN'in açılımı nedir?

Aralık 1951'de Paris'te UNESCO'nun hükümetler arası bir toplantısında, bir Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi'nin (Fransızca Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire'de) kurulmasına ilişkin ilk karar kabul edildi. İki ay sonra, geçici Konsey'i kuran bir anlaşma imzalandı - CERN kısaltması doğdu. Bugün madde anlayışımız çekirdekten çok daha derinlere iniyor ve CERN'in ana araştırma alanı parçacık fiziği. Bu nedenle, CERN tarafından işletilen laboratuvara genellikle Avrupa Parçacık Fiziği Laboratuvarı adı verilir.

Kaynak

CERN