Hıdrellez Bayramı: Ne Zaman ve Nasıl Kutlanılır?

Kelime olarak Hızır ve İlyas isimlerinin zaman içerisinde kaynaşmasıyla oluşan Hıdrellez bütün Türk dünyasında kutlanan mevsimlik halk bayramlarından biridir. Bugün kullandığımız takvimlere göre 6 Mayıs’ta kutlanmaktadır. Bu gün Hıristiyanlarca da baharın ve doğanın uyanmasının ilk günü olarak kabul edilir; bu günü Ortodokslar Aya Yorgi, Katolikler St.Georges Günü olarak kutlamaktadırlar.

Hıdrellez günü, darda kalanlara yardım eden Hızır Peygamber ile denizlerde muhtaçlara yarım eden İlyas Peygamberin yeryüzünde buluştukları günü simgeler. Buluştukları bugün dilenen dileklerin kabul olacağına inanılır.

ESKİDENDİ ÇOK ESKİDEN

Osmanlı Devleti’nde 6 Mayıs (23 Nisan) halk arasında yaz mevsiminin başlangıç tarihi sayılmaktaydı. Halk arasında kullanılan takvime göre eskiden yıl ikiye ayrılmaktadır: 6 Mayıs’tan 8 Kasım’a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasım’dan 6 Mayıs’a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır. Bu yüzden 6 Mayıs Günü kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelir ki, bu da kutlanıp bayram yapılacak bir olaydır.

KUTLAMALAR

Baharın gelişini kutlamak için insanlar yeşillik ve ağaçların bol olduğu mesire alanlarına giderler. Bu alanlara “hıdırlık” adı verilir. Bu alanlarda hazırlanan yemekler yenir, eğlenceler düzenlenir ve günlerce süren şenlikler panayıra dönüşür.

Türklerin bulunduğu ve yaşadığı her yerde kutlanan Hıdrellez’in kutlamaları çeşitlilik gösterir. Ağaçlara elbiseler asma, ateşten atlama, Hızır için çömleklerin ağzını açık bırakma gibi kutlamalar farklı bölgelerde farklılık gösterse de ortak olan yapılan her şeyin Hızır için yapılmasıdır.

Bilgi Alabileceğiniz Diğer Kaynaklar:

İllerdeki kutlama şekillerinin anlatıldığı makale

Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi

Kültür ve Turizm Bakanlığı/ Mevsimlik Bayramlar

Fotoğraf: BNA, Moren Haber Ajansı