Safran, Altın Baharatın Hikayesi

Tarım ve Orman Bakanlığından yapılan açıklamada; 2011 yılında TürkPatent’de tescil edilen Safranbolu safranı’nın Avrupa Birliğinde de tescil edildiği bildirildi. Açıklamada, “Ağırlığının 100 bin katı kadar boyama özelliği olan Safranbolu Safran’ının daha önce tescili yapılan Antep baklavası, Aydın inciri, Malatya kayısısı, Aydın kestanesi, Milas zeytinyağı, Bayramiç beyazı ve Taşköprü sarımsağı, Giresun tombul fındığı, Antakya künefesi, Suruç narı, Çağlayancerit cevizi, Gemlik zeytini, Edremit zeytinyağı, Milas yağlı zeytini, Ayaş domatesi, Edremit Körfezi çizik yeşil zeytini, Maraş tarhanası ve Ezine peynirinden sonra AB'de tescil alan 19'üncü ürünümüz” olduğuna değinildi.

Safranbolu’da 1000 yıldır üretimi yapılan Safranbolu safranı; yazılı kaynaklarda geçmişte yöredeki 40 kadar köyde yetiştiriciliğinin yapıldığı belirtilmekte olup, dünyada üretilen diğer safranlardan, renk, aroma ve renklendirme özelliği bakımından kalitesinin yüksek olduğu bilinmektedir.

Safran, kültürel, tıbbi ve ekonomik açıdan büyük bir öneme sahip olan eşsiz bir baharattır. Değerli olmasının yanı sıra, hasat ve işleme sürecinin zorluğu nedeniyle özenle korunmalıdır. Safranın kültürel mirasa ve çevresel sürdürülebilirliğe verilen önem, bu nadir baharatın geleceğini güvence altına almak için gereklidir.

Kaynak

TOB

Safran Hakkında

Altın Baharatın Hikayesi

Safran (Crocus sativus) bitkisinin çiçeklerinden elde edilen dünyanın en değerli baharatlarından biridir. Asırlardır mutfaklarda, tıbbi tedavilerde ve hatta kozmetik ürünlerde kullanılan safran, kendine özgü rengi, kokusu ve lezzetiyle tanınır. Ancak bu küçük baharatın kökenleri ve tarihi, onun sadece bir mutfak malzemesi olmanın ötesine geçer.

Tarihçesi ve Kökeni

Safranın tarihi oldukça eski çağlara dayanır. İlk olarak Antik Yunan'da ve Pers İmparatorluğu'nda yetiştirildiği bilinmektedir. Daha sonra Orta Doğu ve Akdeniz ülkelerine yayılarak popülerlik kazandı. Ortaçağ'da ise Avrupa'nın ticaret yolları üzerinden İspanya'ya kadar ulaştı. Safran ticareti o dönemde oldukça kârlı bir işti ve bu altın baharat, kimi zaman gerçek altından daha değerli görülüyordu.

Üretim ve Hasat

Safranın değerli olmasının bir sebebi de toplama ve işleme sürecinin oldukça zahmetli olmasıdır. Safran çiçekleri sadece birkaç hafta boyunca açar ve bu dönemde dikkatlice toplanması gerekir. Her çiçekten sadece üç ince kırmızı iplik elde edilir, ki bu da safranı dünyanın en pahalı baharatlarından biri yapar. Hasat edilen iplikler daha sonra kurutulur ve paketlenir, böylece kullanıma hazır hale gelir.

Kullanım Alanları

Safran, özellikle mutfaklarda kullanılan bir baharat olmasına rağmen, tıbbi ve kozmetik alanlarda da yaygın bir şekilde kullanılır. Mutfakta, pilavdan çorbaya, tatlılardan içeceklere kadar çeşitli yemeklere tat ve renk katmak için kullanılır. Ayrıca safran, geleneksel tıpta antioksidan özellikleri ve sağlık faydaları nedeniyle de popülerdir. Kozmetik ürünlerinde ise cilt bakımı için kullanılan maskelerde ve losyonlarda sıkça bulunur.