Avrupa Birliği'nde Toprak Araştırması
Avrupa Birliği Bilim Merkezinden yapılan açıklamada, “Avrupa Birliği geçmişte ve yakın gelecekte toprak araştırmalarını desteklemek için çok büyük çaba harcadığı” bildirildi. Açıklamada “Ortak Araştırma Merkezi (JRC)'deki AB Toprak Gözlemevi (EUSO) ekibinden bilim adamlarının yaptığı bir incelemeye göre, son 40 yılda binden fazla toprakla ilgili araştırma projesine yaklaşık bir milyar Avro tutarında harcama yapıldı” belirtildi..
Açıklamaya göre mevcut AB araştırma finansman programı Horizon Europe kapsamındaki bir girişim olan Toprak Misyonu sayesinde önümüzdeki yedi yıl için neredeyse aynı miktarda finansman tahsis edildi.
Analiz, AB'nin toprak işlevleri ile ekosistem hizmetleri arasındaki ilişkiler ve insan kaynaklı baskıların toprak sağlığını nasıl etkilediği hakkında entegre bilgi geliştirmeye önemli yatırım yaptığını gösteriyor.
Toprak sağlığının korunması, sürdürülebilir şekilde yönetilmesi ve iyileştirilmesine ilişkin AB finansmanı ve politikaları hakkında yararlı bilgiler ekler. Sonuçlar, AB'de toprak biliminin durumunu ilerletmek için zamanında ve ilgili kanıtlar sağlıyor.
Avrupa toprağının durumu
Yıllar geçtikçe, birbirini takip eden araştırma finansman programları olan Araştırma ve Yenilik (AR&I) için AB Çerçeve Programları (FP'ler) için tahsis edilen toplam bütçe sürekli olarak arttı ve bu, aynı zamanda toprak bilimi araştırmalarına yönelik finansmandaki artışa da yansıyor.
Avrupa topraklarının %60'ından fazlası sağlıksız ve bilimsel kanıtlar durumun daha da kötüleştiğini gösteriyor. AB'deki temel toprak tehditlerini ele almayı amaçlayan AB, 5 Temmuz 2023'te toprakları korumak, eski haline getirmek ve bunların sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasını sağlamak için yeni bir Toprak İzleme Yasası önerdi . AB'de topraklara artan siyasi ilgi göz önüne alındığında, toprak araştırmalarının analizi özellikle önemlidir.
Toprakla ilgili araştırmalar yıllar içinde nasıl değişti?
Analiz, AB finansmanında zaman içinde ele alınan kalıcı ve değişen toprak temalarının etkileşimini göstermektedir. 'Kirlenmiş toprak' ve 'Toprak ve su' araştırma temaları birbiriyle oldukça bağlantılıdır. İlk Araştırma Programları sırasında toprak araştırmalarında ele alınan en önemli temalar bunlar olmuştur.
Su ve toprak kirleticileri çevre kirliliğinin iki ana kategorisini temsil etse de, tarihsel kirlenme konusu Avrupa'nın toprakla ilgili politika oluşturma sürecinde önemli bir boşluk olmaya devam ediyor. 'Toprağın korunması' AB tarafından finanse edilen araştırmalarda merkezi bir tema olmuştur ve FP'ler boyunca sabit kalmıştır (projelerin ortalama %25'ini oluşturmaktadır).
Avrupa'da toprağın korunması, 20. yüzyılın son on yılında siyasi ilgi kazanmaya başladı ve toprağın korunmasının, özellikle uzun tarihsel ve endüstriyel gelişimin Avrupa toprak kaynakları üzerinde derin bir etkiye sahip olduğu Avrupa'da, karmaşık bir konu olduğu hızla ortaya çıktı.
Toprak koruma araştırma projelerinden elde edilen bulgular, yeni yönetim uygulamaları önermiştir; bunlardan bazıları ortak tarım politikasının (CAP) İyi Tarım ve Çevre Koşulları (GAEC'ler) kapsamında tanıtılmıştır. 'Toprak koruma' araştırması istikrarlı kalsa da, 'İklim değişikliği' zaman içinde katlanarak arttı ve 2014'ten 2020'ye kadar yürütülen FP olan 2020'deki toprak araştırmalarının %40'ından fazlasını oluşturan en önemli araştırma teması haline geldi.
Toprak araştırmalarının geleceği
Sağlıklı toprakların karbon döngüsündeki kilit rolü ve toprak karbon araştırmalarına artan politika ilgisi göz önüne alındığında, toprak sağlığını iyileştirmeye ve daha sürdürülebilir toprak yönetimi uygulamalarını teşvik etmeye yardımcı olacak araştırma projelerine artan miktarda fon beklenebilir.
İncelemede yazarlar ayrıca AB politikalarının toprak araştırma finansmanından nasıl yararlanabileceğini tartışıyorlar. Optimum politika geliştirmeyi veya en sonunda sağlam kanıtlara dayalı olarak uyarlamayı sağlamak için Ar-Ge sonuçlarına ihtiyaç vardır. Avrupa Komisyonu, bilim-politika forumu doğası göz önüne alındığında, toprak araştırmalarından elde edilen sonuçların uygulanabileceği benzersiz bir yerdir.
Yazarlar, Ar-Ge'nin değişim için önemli bir kolaylaştırıcı olduğunu, ancak yalnızca diğer araç ve uygulamalarla etkileşiminin büyük atılımlara yol açacağını ve katma değer sağlayacağını gösteriyor. Avrupa Toprak Gözlemevi (EUSO), AB tarafından finanse edilen toprakla ilgili projelerin araştırma sonuçlarını entegre etmede merkezi bir role sahiptir.
Avrupa Komisyonu'nun tüm toprak meseleleriyle ilgili uzun vadeli merkezi bilimsel ve teknik referans noktası olmak üzere Aralık 2020'de başlatılan EUSO, AB'de toprak sağlığının düzenli olarak değerlendirilmesi için gerekli göstergeleri sağlıyor. Buna ek olarak, EUSO'nun ayrılmaz bir parçası olan Avrupa Toprak Veri Merkezi (ESDAC) 2006'dan beri toprak verilerinin odak noktasıdır ve Açık Erişimle uyumlu toprakla ilgili bilgiler sağlar.
EUSO, AB'nin toprak üzerindeki Ar-Ge faaliyetlerini sağlamakta ve bunlardan, özellikle de Horizon Europe Misyonu 'Avrupa için Bir Toprak Anlaşması' (Soil Mission) kapsamında finanse edilen projelerden yararlanmaktadır . 2030 yılına kadar sağlıklı topraklara geçişe öncülük etmek için 100 canlı laboratuvar ve deniz fenerinden oluşan bir ağ kurmayı amaçlayan Toprak Misyonu, toprak araştırmaları için ek bir teşvik sağlıyor.
Toprak Misyonu, yedi yıl boyunca benzeri görülmemiş bir milyar Avroluk bütçeyle, Avrupa ve ötesindeki toprakları korumak ve eski haline getirmek için Ar-Ge'ye fon sağlayacak. EUSO, Toprak Misyonu ile birlikte çalışarak araştırma gündemini yönlendirir ve EUSO ile AB'deki toprak araştırmalarının geliştirilmesi arasındaki uyumu sağlar. Son olarak EUSO, Toprak Misyonu araştırma projelerinin çıktılarının deposu haline gelecektir.
Toprak Misyonu ve EUSO, AB Toprak Stratejisi 2030 ve yeni Toprak İzleme Kanunu teklifiyle birlikte toprakların korunması, restorasyonu ve sürdürülebilir kullanımı için gereken siyasi çerçeveyi, somut tedbirleri ve izleme sistemini oluşturdu.
Kaynak
Resim: AB, 2020