Bilim İnsanları İçme Suyu Kokusunun Ardındaki Gizemi Ortaya Çıkardı

14 Nisan 2022 20:47
resimler-makale/dünya_su_günü-Geosmin.webp
google news

Doğal su kaynaklarında en çok tat ve kokuya neden olan iki kimyasal madde vardır: Geosmin (GEO) ve 2-metilizoborneol (MIB). Geosmin, zararsız, ancak su kullanıcıları için hoş olmayan, toprak kokulu, uçucu bir bileşiktir. Doğal su kaynaklarında en çok tat ve kokuya neden olan etkenlerdir.

İnsan burnu, bu bileşikleri litre başına 10 nanogram kadar düşük konsantrasyonlarda algılayabilir. Bu nedenle, zamanında çözüm üretmek ve tüketici şikayetlerini önlemek için içme sularının düzenli olarak izlenmesi esastır.

İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi'nden bir grup bilim insanı, Türkiye'deki farklı su kaynaklarından alınan bir düzine su örneğini inceledi. Türkiye tatlı sularında Geosmin ve 2-methylisoborneol üreten siyanobakterileri ilk kez rapor ettiler.

Siyanobakteriler, modern mikroskopi, analitik (gaz kromatografisi-kütle spektrometrisi (GC-MS) ile birleştirilmiş baş uzayı-katı faz mikroekstraksiyonu (HS-SPME) ve Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) kullanan moleküler tekniklerin bir kombinasyonu ile tanımlandı.

Kokusuz ve tatsız suya sahip olmak için sonraki adımlar

Tat ve koku içme suyu kaynaklarında özellikle kuraklık nedeniyle giderek artan bir sorun haline geldiğinden sorumlu faktörün tespiti önem kazanmaktadır. Siyanobakterilerle birlikte Actinomycetes gibi diğer üreticiler bu maddelerin üretiminde önemli bir rol oynamaktadır. Uygun moleküler araçların (PCR, qPCR, RT-qPCR ve yeni nesil dizileme) seçilmesi, rutin izleme çalışmaları ve tat ve koku üreticilerini ortaya çıkarmak için önemli olabilir. Hedef organizmaların tanımlanması, üreticilerin artan biyokütlesini tetikleyen çevresel parametreleri bulmak için ilk adım olabilir. Sorunu kaynağında azaltmak için tat ve koku olaylarının arkasındaki mekanizmayı anlamak gerekir. Bir sonraki adım, koku üretimi için hangi çevresel parametrelerin tetikleyici olduğunu anlamak için siyanobakterilerin gen ekspresyon profillerini incelemeye devam etmek olacaktır.

Kaynak
COST
Makale
Görsel: Günpınar Şelalesi'nden alınan Geosmin üreten sudaki bakteri Nostoc sp. (Ayça Oğuz Çam)