Küçük Kaynarca Antlaşması ve Etkileri

Bu çalışmada, Küçük Kaynarca Antlaşması'nın arka planı, maddeleri ve etkilerine odaklanmıştır. Küçük Kaynarca Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu'nun tarihinde önemli bir yer işgal eder. Bu antlaşma, imparatorluğunun çöküş sürecindeki zayıflığını ve Rusya'nın bölgedeki yükselişini gösteren bir belge olarak kabul edilir. Antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu'nun toprak bütünlüğünü ciddi şekilde tehdit etmiş ve bölgedeki siyasi dengeleri değiştirmiştir.

Küçük Kaynarca Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya İmparatorluğu arasında 1774 yılında imzalanan bir barış antlaşmasıdır. Bu antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu'nun zayıflaması ve Rusya'nın güçlenmesi sürecinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Antlaşmanın imzalanmasıyla birlikte Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenlik alanında önemli değişiklikler yaşanmış ve Rusya'nın Karadeniz'e olan etkisi artmıştır.

Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanmasının ardında bir dizi siyasi ve askeri gelişme yatmaktadır. 18. yüzyılın ortalarında Osmanlı İmparatorluğu, iç karışıklıklar ve dış saldırılarla karşı karşıya kalmıştır. Bu dönemde, Rusya'nın güçlenmesi ve genişlemesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun toprak bütünlüğünü tehdit etmiştir. Rusya'nın Karadeniz'e olan ilgisi, Osmanlı İmparatorluğu'nun deniz ticaretini ve Karadeniz'deki hakimiyetini sınırlamıştır. Bunun sonucunda, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya İmparatorluğu arasında bir dizi çatışma yaşanmıştır.

Küçük Kaynarca Antlaşması, 21 Temmuz 1774 tarihinde Küçük Kaynarca köyünde imzalanmıştır. Bu antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya İmparatorluğu arasındaki savaşı sona erdirmiş ve barışı sağlamıştır. Antlaşma, her iki imparatorluğun da belirli tavizlerde bulunmasını gerektirmiştir. Osmanlı İmparatorluğu, Rusya'ya bazı toprakları ve ticaret ayrıcalıklarını vermeyi kabul etmiştir. Rusya ise Osmanlı İmparatorluğu'na bazı toprakları geri vermiş ve Karadeniz'deki ticaretini serbestleştirmiştir.

Antlaşmanın Maddeleri

Küçük Kaynarca Antlaşması'nın maddeleri arasında en önemlileri şunlardır:

Ticaret Ayrıcalıkları: Rusya, Osmanlı İmparatorluğu'na ticarette ayrıcalıklar tanımış ve Karadeniz'de serbest ticaret yapılmasını sağlamıştır.

Toprak Değişimleri: Osmanlı İmparatorluğu, Rusya'ya Azak Denizi kıyısındaki bazı toprakları vermiştir. Ancak Rusya, Kırım Hanlığı'nı Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliğine geri vermiştir.

Azınlık Hakları: Antlaşma, Rusya'nın Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Ortodoks Hristiyanlar üzerindeki haklarını garanti altına almıştır. İstanbul’da bir elçilik binası açılmasına ve burada bir kilise yapılmasına, ayrıca Beyoğlu’nda ana yol üzerinde Rus itikadınca bir Ortodoks kilisesi inşasına izin verilecek ve Rusya bu kilisenin himayesini üstlenecekti. Rus hacıları kutsal yerleri serbestçe ziyaret edebileceklerdi.

Boğazlar: Antlaşma, Rus gemilerinin İstanbul Boğazı'ndan serbestçe geçişine izin vermiştir.

Küçük Kaynarca Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu'nun zayıflamasını ve Rusya'nın güçlenmesini hızlandırmıştır. Antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu'nun toprak bütünlüğünü zayıflatmış ve Rusya'nın Karadeniz'e olan etkisini artırmıştır. Ayrıca, antlaşma Rusya'nın Balkanlar'daki etkisini genişletmiş ve Osmanlı İmparatorluğu'nun iç karışıklıklarını derinleştirmiştir.

Küçük Kaynarca Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya İmparatorluğu arasındaki ilişkileri belirleyen bir dönüm noktası olmuştur. Antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu'nun gerilemesini hızlandırmış ve Rusya'nın bölgedeki gücünü artırmıştır. Ancak bu antlaşmanın uzun vadeli sonuçları, bölgedeki siyasi dengeler üzerinde derin etkiler yaratmıştır.

Çarice II. Katerina'nın Küçük Kaynarca Antlaşması ile bağlantısı

Çarice II. Katerina, Rus İmparatorluğu'nun en etkili ve tartışmasız en güçlü hükümdarlarından biridir. Onun döneminde Rusya, siyasi, kültürel ve toprak genişlemesi anlamında büyük bir dönüşüm yaşamıştır. Çarice Katerina'nın hükümdarlığı, Rus İmparatorluğu'nun sınırlarını genişletmek ve Karadeniz'e olan erişimini güçlendirmek gibi önemli hedeflerle belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda, Küçük Kaynarca Antlaşması, Çarice Katerina'nın dış politikasının kritik bir parçası olmuştur.

Çarice Katerina'nın döneminde Rusya, Osmanlı İmparatorluğu ile rekabetin yoğun olduğu bir dönemde bulunmaktaydı. Karadeniz'e olan erişim ve burada güçlenme çabaları, Rus İmparatorluğu için stratejik bir öncelik haline gelmişti. Ancak, bu hedefler Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolünde olan topraklar üzerinde gerçekleştirilmesi gerekiyordu.

Küçük Kaynarca Antlaşması, Çarice Katerina'nın hükümdarlığının önemli bir dış politika başarısı olarak kabul edilir. Antlaşma, Rusya'nın Osmanlı İmparatorluğu ile olan çatışmalarını sona erdirmiş ve Rus İmparatorluğu'nun Karadeniz'deki varlığını güçlendirmiştir. Ayrıca, antlaşma Rusya'nın Ukrayna ve Kırım gibi stratejik bölgelerdeki etkisini artırmıştır.

Çarice Katerina'nın Küçük Kaynarca Antlaşması'ndaki rolü, imparatorluğunun dış politikasındaki liderliği ve yetkinliği gösterir. Antlaşma, Rusya'nın Karadeniz'deki varlığını güçlendirerek, imparatorluğunun siyasi ve ekonomik çıkarlarını desteklemiştir. Ayrıca, antlaşma Çarice Katerina'nın liderliğindeki Rus İmparatorluğu'nun uluslararası alanda saygınlığını artırmıştır.

Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanmasından sonra, Çarice Katerina'nın hükümdarlığı döneminde Rusya'nın genişlemesi hız kazandı. Bu dönemde Rus İmparatorluğu, Karadeniz'in kuzey kıyılarında genişlemiş ve stratejik konumunu daha da güçlendirmiştir. Ayrıca, antlaşma sayesinde Rusya'nın Osmanlı İmparatorluğu ile olan ilişkileri önemli ölçüde iyileşmiştir.

Çarice II. Katerina'nın dış politikası, onun liderlik becerilerinin ve stratejik vizyonunun bir yansımasıdır. Küçük Kaynarca Antlaşması, Çarice Katerina'nın Rusya'nın uluslararası konumunu güçlendirmek için gösterdiği kararlılığın bir ifadesidir. Antlaşma, Rus İmparatorluğu'nun Karadeniz'deki varlığını sağlamlaştırarak, Çarice Katerina'nın dönemindeki dış politika başarılarının önemli bir örneğini oluşturur.

Genel bir değerlendirme yapılacak olursa, Çarice II. Katerina'nın Küçük Kaynarca Antlaşması ile bağlantısı, onun liderlik yeteneklerini ve Rusya'nın uluslararası alandaki etkisini artırma hedeflerini vurgular. Antlaşma, Çarice Katerina'nın döneminde Rusya'nın genişlemesinin önemli bir kilometre taşı olarak kabul edilir ve imparatorluğunun uluslararası arenadaki güçlü konumunun bir sembolüdür.

Küçük Kaynarca Nerededir?

Kaynarca kuzey doğu Bulgaristan'da, Silistre'nin küçük bir köyüdür. Romanya sınırına yakın Silistre'nin 24 km güney doğusunda Dobruca sınırında sınırında yeralmaktadır. Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanma yeri olarak bilinmektedir. Bu nedenle, "Küçük Kaynarca Antlaşması" terimi, bu köyde yapılan tarihi antlaşmayı ifade etmek için kullanılır.

 Antlaşma Çariçe II. Katerina adına Kont Pyotr Rumyantsev ve Sultan I. Abdülhamid adına Musulzade Mehmet Paşa tarafından 21 Temmuz 1774 tarihinde imzalanmıştır. Anlaşma 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nı sonlandırmıştır.

Köy, 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı sırasında Osmanlı Kontrolünden çıkmıştır.

Kaynak

DİA