1 Mayıs İşçi Ve Emek Bayramı: Tarihçe, Türkiye'deki Süreç

1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü Tarihçesi

1856 yılında Avustralya Melbourne kentinde taş ve inşaat işçileri sekiz saatlik iş günü için Melbourne Üniversitesinden Parlamento Evi'ne kadar bir yürüyüş düzenlediler.

1886’nın 1 Mayıs’ında işçiler Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu önderliğinde günde 12 saat, haftada 6 gün toplam 72 saat olan çalışma sürelerinin yerine, günlük 8 saatlik haftalık 48 saatlik olağan çalışma süresini talep ederek iş bıraktılar.

Chicago'da yapılan gösterilere yarım milyon işçi katıldı. ABD’nin Louisville (Luizvil) kentinde 6 binden fazla siyah ve beyaz işçi birlikte yürüdü. O dönemde Louisville (Luizvil) 'deki parklara siyahların girişi yasaktı. İşçiler, sokaklarda yürüdükten sonra hep birlikte Ulusal Park'a girdi. Her yerde siyah ve beyaz işçilerin birlikte yaptığı gösteriler o zamanın gazeteleri tarafından “Önyargı duvarının yıkılmış olduğu” şeklinde yorumlandı.

Daha sonra işçiler ve devlet görevlileri farklı olaylarda karşı karşıya geldiler ve iki tarafın da kayıplar verdiği pek çok kanlı olay gerçekleşti. Pek çok işçi bu olaylar sebebiyle yargılandı ve idam edildi.

1889'da toplanan İkinci Enternasyonal(sosyalizm mücadelesini yürütmek amacıyla kurulan organizasyon)'de Fransız bir işçi temsilcisinin önerisiyle 1 Mayıs gününün tüm dünyada "Birlik, mücadele ve dayanışma günü" olarak kutlanmasına karar verildi ve 2. Gösteri izleyen yılda da yapılabildi. Zamanla 8 saatlik iş günü birçok ülkede resmi olarak kabul edilerek uygulanmaya başlandı.

1 Mayıs böylece işçilerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram niteliğini kazandı. Günümüzde pek çok ülkede tatil günü olan 1 Mayıs'ı işçiler büyük kitle gösterileriyle kutluyor ve hak mücadelesini tekrar anıyorlar.

Türkiye’de 1 Mayıs Süreci

1912 -Osmanlı Devleti başkenti İstanbul`da ilk defa 1 Mayıs kutlaması gerçekleşti.

1923 -1 Mayıs günü yasal olarak "İşçi Bayramı" ilan edildi.

1924- Hükûmet kitlesel 1 Mayıs kutlamalarını yasakladı.

1925 - Çıkan Takrir-i Sükun Yasası (İç İsyanları Bastırmak İçin İlan Edilen Sıkıyönetim Yasası) İşçi bayramını kutlamayı yasakladı ve uzun yıllar bu yasak geçerliliğini korudu.

1935 -1 Mayıs`a "Bahar ve Çiçek Bayramı" adı verildi ve ücretsiz tatil günü ilan edildi.

2008 - "Emek ve Dayanışma Günü" olarak kutlanması kabul edildi.

2009 - TBMM'de kabul edilen yasayla 1 Mayıs resmî tatil ilan edildi.

 

KUTLADILAR

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin 1 Mayıs İşçi ve Emek Bayramı’nı Twitterda Kutladı. 

“El emeği ve alın teri ile ülkemizin kalkınmasında en ön safta yer alan, omuz omuza verip geleceği inşa eden her bir işçi ve emekçi kardeşimizin #1MayısEmekveDayanışmaGünü kutlu olsun. Biz birlikte güçlüyüz.”  Sözleriyle bir video paylaştı.Videoda farklı sektörlerde çalışan kimselerin görüntüleri vardı.

      

Memur-Sen ve Eğitim-Bir-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın Twitter’da

“#1MayısMesajım

Emekçinin mutlu,insanlığın umutlu,dünyanın huzurlu olduğu günler diliyor, #MemurSen adına herkesin #1Mayıs Emek ve Dayanışma Bayramını kutluyorum. Memuru, işçiyi, çiftçiyi, esnafı, zanaatkârı, gençleri, kadınları, engellileri, emeklileri, emekçileri saygıyla selamlıyorum.” notuyla videolar paylaştı.