2025 Solunum Yolu Virüs Aktivitesi ve Halk Sağlığı Önlemleri

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezinden yapılan açıklamada, Avrupa'da grip ve solunum sinsityal (RSV) virüsü aktivitesinde keskin artışlar gözlemlendiği bildirildi. İnfluenza A(H1N1) pdm09, A (H3N2) ve B virüsleri dolaşımda olduğu, özellikle küçük çocuklar ve yaşlılar yüksek risk altında olduğu bildirildi.

Grip ve RSV'nin birlikte etkisi, sağlık hizmetlerine ciddi yük getiriyor. Çocuklar ve yaşlılar, hastaneye yatışlarda en hassas gruplar. SARS-CoV-2 ile ilişkili hastaneye yatış oranları stabil, ancak enfeksiyon riskine karşı dikkat gerekiyor.

COVID-19 Aktivitesi: SARS-CoV-2'nin bulaşma oranları düşük, ancak yeni varyantların potansiyel etkisi belirsiz.

Önerilen Halk Sağlığı Önlemleri:

Aşılama:

Grip, RSV ve COVID-19 aşılamalarının hızlandırılması, özellikle risk gruplarında teşvik edilmelidir. Güncellenmiş COVID-19 aşıları, ciddi sonuçlara karşı daha iyi koruma sağlıyor.

Sağlık Sistemlerinin Güçlendirilmesi:

Sağlık hizmetlerinde kapasite artırımı ve enfeksiyon kontrol önlemleri öncelikli olmalıdır.

Antiviral Kullanımı:

Risk gruplarında grip ve COVID-19 antiviral tedavilerinin erken kullanımına yönelik farkındalık artırılmalıdır.

Mevcut veriler, 2024-2025 kış döneminde solunum yolu virüslerinin sağlık sistemine önemli bir yük getirebileceğini göstermektedir. Aşılamanın artırılması ve sağlık altyapısının güçlendirilmesi, etkileri en aza indirgemek için kritik öneme sahiptir.

Öneriler

Üye Devletler önümüzdeki haftalarda influenza ve RSV aktivitesinde devam eden artışlara hazırlıklı olmalı ve uzun dönemli bakım tesisleri de dahil olmak üzere sağlık ortamlarında bulaşmayı azaltmak için enfeksiyon önleme ve kontrol uygulamalarını göz önünde bulundurmalıdır. Ayrıca birincil ve ikincil sağlık sistemi kapasitesini artırmayı da göz önünde bulundurmalıdırlar.

Bağışıklama, belirli virüslerin neden olduğu ciddi viral solunum yolu hastalıklarına karşı korunmanın en etkili önlemidir ve senaryo modellemeleri, nüfus düzeyinde yüksek aşı alımının hastalık yükünün azalmasıyla güçlü bir şekilde ilişkili olduğunu göstermiştir.

Grip, COVID-19 veya RSV'ye karşı aşılanmaya uygun olan kişiler, özellikle ağır sonuçlanma riski daha yüksek olanlar, korunma şanslarını en üst düzeye çıkarmak için ulusal öneriler doğrultusunda gecikmeden aşı yaptırmaları teşvik edilmektedir.

Ulusal kılavuzlara göre güvenli ve etkili olduğu gösterilen bebeklerde RSV immünoprofilaksisi düşünülebilir.

2024-2025 kış döneminde güçlendirici doz olarak sunulan güncellenmiş COVID-19 aşıları, 2023 sonbaharında sunulan XBB.1.5 hedefli COVID-19 aşı güçlendirici dozuna kıyasla, şu anda dolaşımda olan SARS-CoV-2 varyantlarının yol açabileceği ciddi sonuçlara karşı daha iyi koruma sağlamalıdır.

Klinisyenlere, ulusal kılavuzlarda belirtildiği takdirde, grip ve COVID-19 için antiviral tedavilerin erken kullanımının, hassas gruplarda hastalığın şiddetli seyrini önleyebileceği hatırlatılmalıdır.

Grip için, kuzey yarımküre aşısıyla iyi eşleşmeyen bir grip virüsü alt kladının baskın olması durumunda, risk gruplarında antiviral kullanım için daha düşük bir eşik değeri belirlemek ihtiyatlı olabilir.

Şu anda AB/AEA'da yetkilendirilmiş SARS-CoV-2 monoklonal antikorları, şu anda dolaşımda olan XEC, KP.3 ve BA.2.86 soylarında yaygın olarak bulunan F456L mutasyonunu taşıyan varyantlara karşı etkili değildir. Bununla birlikte, mevcut antiviral tedavilerin etkili olmaya devam etmesi beklenmektedir.

Örneğin adenovirüs veya Mycoplasma pneumoniae gibi rutin gözetimle izlenmeyen ancak sağlık sistemlerine ek yük getiren olağandışı olaylar veya solunum yolu enfeksiyonu kümeleri EpiPulse aracılığıyla bildirilmelidir.Ayrıca, influenza (veya şüpheli zoonotik kuş gribi), RSV ve SARS-CoV-2 için atipik veya özellikle şiddetli sunum kümeleri de bildirilmelidir.

Kaynak

ECDC

Resim: Engin Akyurt/pixabay