Avrupa'nın Geleceğini Şekillendiren Sekiz Yeni Risk

Avrupa Komisyonu Ortak Araştırma Merkezi (JRC) tarafından, yayınlanan yeni bir rapora göre, Avrupa'nın sınır ötesi etkileri olan çeşitli risklerle karşı karşıya olduğunu gösteriyor.

Bunlar arasında orman yangınları, sel baskınları, depremler, kuraklıklar, kimyasal, endüstriyel, nükleer ve radyolojik kazalar, Natech olayları, kritik ağlara yönelik riskler ve sağlık risklerinin yanı sıra silahlı çatışma ve hızlı dijital değişimden kaynaklanan riskler de dahil olmak üzere güvenlik ve jeopolitik tehditler yer alıyor. 

Bu felaketleri öngörmek, izlemek ve bunlara müdahale etmek özellikle zorlayıcı ancak gerekli olabilir. Örneğin, doğal afetlerin teknolojik felaketleri tetiklediği nükleer kazalar veya Natech olayları, yaygın hasarı ve radyoaktif kirlenmeyi önlemek için sıkı güvenlik protokolleri ve hazırlıklı olmayı gerektirir. 

Avrupa, uluslararası ticaret, seyahat ve telekomünikasyon gibi ağları içeren küresel bir sisteme derinlemesine entegre olmuştur. Bu, aşırı hava olayları gibi, doğrudan etkilenen bölgelerin çok ötesindeki bölgeleri etkileme potansiyeli olan bazı olayların, ele alınması gereken güçlü bir sınır ötesi bileşene sahip olduğu anlamına gelir.  

Genellikle dolaylı etkiler, sınır ötesi etkiler veya yayılma etkileri olarak adlandırılan bu sınır ötesi sonuçları hesaba katarak, etkili Avrupa uyum politikaları geliştirmek çok önemlidir. Bunlar, çeşitli bölgeler, sektörler ve nüfuslar için iklim değişikliğiyle ilişkili hassasiyeti ve riskleri önemli ölçüde etkileyebilecek etkilerin azaltılmasına yardımcı olabilir. 

Demografik dengesizliklerden değişen güvenlik paradigmasına: Avrupa'nın geleceğini şekillendiren 14 mega trend

JRC bilim insanları halihazırda AB'yi etkileyen sınır ötesi risklerin ötesinde gelecekteki riskleri de inceledi. Bunun için mega trendler ile ortaya çıkan riskler arasında ayrım yaptılar.

Mega trendler zaman içinde toplumlarımızı, ekonomilerimizi ve çevremizi kademeli olarak dönüştüren güçlü güçlerdir. 

Ortaya çıkan riskler, bir veya daha fazla faktör nedeniyle riskteki değişimlerdir: tehlike türünün yeni olması, artan hassasiyet veya maruziyet veya başa çıkma kapasitesinin azalması.

14 mega trendin kendisi doğrudan risk değil, ancak yeni potansiyel risklere yol açabilecek süregelen değişiklikler. Bu eğilimleri belirlemek, gelecekteki risklerin nasıl şekillenebileceğini göstererek risk değerlendirmesine ilişkin geniş ve ileriye dönük bir bakış açısı kazandırmaya yardımcı olur. Örneğin, hibrit tehditler güvenlik ortamlarını değiştirmeye yönelik daha büyük bir eğilimin parçasıdır. 

Avrupa'nın geleceğini şekillendiren sekiz yeni risk

Ortaya çıkan bir risk aşağıdakilerden kaynaklanır: i) önemli maruz kalma potansiyeline sahip yeni tanımlanmış bir tehlike ii) veya beklenmeyen yeni veya artan maruz kalma, iii) ve/veya bilinen bir tehlikeye duyarlılık. Başka riskler de mevcut olsa da JRC raporu, gıda güvenliği, enerji riskleri, hibrit tehditler, biyolojik çeşitlilik kaybı, finansal riskler, silahlı çatışmalar ve dezenformasyon dahil olmak üzere ortaya çıkan sekiz riske odaklandı.  

Avrupa'daki gıda güvenliği, bölgenin gıda üretimi için doğal süreçlere bağımlı olması nedeniyle daha da kötüleşen küresel gıda sistemi üzerindeki yoğun baskı nedeniyle giderek daha savunmasız hale geliyor. Bu doğal süreçler doğası gereği değişkendir ve sistemi kesintilere karşı daha duyarlı hale getirir. Ayrıca değişen iklim koşulları ve gelişen jeopolitik ortam bu kırılganlıkları daha da artırıyor.

Yeni enerji kaynaklarına geçiş yeni riskleri de beraberinde getiriyor. Örneğin hidrojen umut verici bir temiz enerji alternatifi olmasına rağmen son derece yanıcıdır. Güvenli bir şekilde kullanılması zor olabilir ve endüstriyel ve çevresel tehlikelere yol açabilir. Benzer şekilde lityum iyon pillerin enerji depolamada ve elektrikli araçlarda yaygın olarak kullanılması, termal kararsızlıkları nedeniyle yangınlara ve patlamalara yol açabilmektedir.

Biyoçeşitlilik kaybı, ekosistemlerin istikrarını ve işlevselliğini tehdit eden bir diğer kritik sorundur. Kayıtlara geçmiş düşüş, doğal hastalık düzenlemelerinden gıda üretimine ve iklim düzenlemelerine kadar çok büyük bir etkiye sahip olup, Avrupa'nın çevre ve sağlık krizlerine karşı savunmasızlığını daha da artırmaktadır.

Sektör dijital çağa geçmenin zorluklarıyla uğraşırken finansal riskler de artıyor. Hizmetlere erişimin artması faydalı olabilirken, aynı zamanda tüketicileri ve pazarları daha da artabilecek siber tehditlere, dolandırıcılığa ve sistemik finansal istikrarsızlıklara maruz bırakıyor. Ayrıca, iklim değişikliği ve çevresel bozulma, risklerin tüm finansal sisteme yayılması ve finans sektörü ile reel ekonomi arasındaki geri bildirim döngüleri yoluyla artmasıyla birlikte yeni bir finansal istikrarsızlık kaynağı haline gelebilir.

Avrupa, çevresel, finansal ve enerjiyle ilgili kaygıların ötesinde, siber saldırıları, dezenformasyonu ve muhtemelen toplumsal ve siyasi yapıları istikrarsızlaştıran veya manipüle eden gizli askeri eylemleri birleştiren karmaşık hibrit tehditlerle karşı karşıyadır. Yanlış bilgilerin yayılması medyaya ve kurumlara olan güveni sarsıyor, kamuoyunu bölüyor ve demokratik süreçlerin adilliğini tehlikeye atıyor. Avrupa'nın dayanıklılığını ve güvenliğini sağlamak için, Avrupa içinde ve çevresinde silahlı çatışma potansiyeli ile birleşen karmaşık hibrit tehditlerin kapsamlı ve proaktif bir yaklaşımla ele alınması gerekecektir.

Avrupa'yı sınır ötesi ve ortaya çıkan risklere karşı daha dayanıklı hale getirmek

Avrupa'nın sınır ötesi risklerini etkili bir şekilde ele almak ve yönetmek için AB, riskleri düzenli olarak değerlendirmeye ve haritalandırmaya devam etmeli ve afetlere karşı dayanıklılık için ileri stratejiler geliştirmelidir. Avrupa'nın afet risk yönetimi ve afet yönetimine yaklaşımı, entegre yöntemlere ve olası krizlere daha iyi hazırlanmak için veri paylaşımının iyileştirilmesine odaklanmalıdır.

AB, Birlik Sivil Koruma Mekanizması da dahil olmak üzere afet risk yönetimi yasal çerçevelerini güçlendirmeye devam ederek ve sistemik ve çok disiplinli bir yaklaşımla ulusal ve bölgesel işbirliğini daha da teşvik ederek, Acil Durum Müdahale Koordinasyon Merkezi aracılığıyla bu gibi durumlara etkili bir şekilde müdahale etme yeteneğini büyük ölçüde geliştirebilir.

AB ayrıca rescEU gibi araçları, Copernicus Acil Durum Yönetim Hizmeti gibi programları ve Risk Veri Merkezi gibi araçları daha da geliştirmeye devam etmelidi . 

Ek olarak, ortaya çıkan bu risklerle etkili bir şekilde mücadele etmek için stratejik öngörü uygulamaları ve yöntemleri, gelecekteki temel değişim alanlarına ilişkin farkındalığın artırılmasına katkıda bulunur ve AB politikalarının sistematik ve ileriye dönük bir yaklaşımla yansıtılması için ortak bir zemin sağlar.

Bu öngörü faaliyetleri, modern risk senaryolarının karmaşıklığını hesaba katan güçlü tepkiler oluşturmak ve Avrupa'nın hem mevcut hem de gelecekteki zorluklara uyum sağlamasına ve bunların etkilerini azaltmasına yardımcı olmak için gereklidir. Risklerle ilgili bir JRC öngörü raporu (yakında hazır olacak), potansiyel gelecekleri keşfetmek için Ufuk Tarama çıktılarını uyguluyor. Bu çalışmada 10 risk kümesi belirlendi ve gelişmelerin bunlara nasıl yol açabileceği haritalandı, ayrıca belirlenen 40 riskin kapsamı ve ciddiyetine ilişkin algılar sıralandı.

Kaynak

JRC

Resim: Ren Nehri üzerindeki Pflimlin Köprüsü, Strasbourg yakınında Fransa ile Almanya arasında

© AB 2024