Deniz Kaplumbağaları Carettalar Uydu İzleme Projesiyle İzleniyor

T. C Çevre ve Şehircilik Bakanlığının desteği ile DEKAMER (Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi) tarafından gerçekleştirilen projelerden biri olan Özel Çevre Koruma Bölgeleri Deniz Kaplumbağaları Uydu İzleme Projesi ile Caretta caretta'ların Akdeniz'deki göç yolculuğu uydudan takip ediliyor.

2020 yılında başlanan proje kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca 19-29 Ağustos 2020 tarihlerinde, Antalya'dan 5, Mersin'den 2 ve Muğla'dan 1 tane olmak üzere toplam 8 uydu takip cihazı  takılarak, denizlerdeki yaşamları takibe alındı. Patara, Likya, Belkıs, Kadriye, Belek, Uğurlu, Göksü ve Mersin adlarındaki kaplumbağalar Akdeniz sahillerinden denize bırakıldı. Denize bırakılma merasimlerine katılan Emine Erdoğan, projeyi desteklediklerini belirterek kaplumbağalardan birine "Belkıs" ismini verdi. 

CARETTA CARETTALARIN NESLİ NEDEN TÜKENİYOR?

Uydu izleme cihazlarının oldukça pahalı olması sebebiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü'nün desteğiyle hayata geçirilen proje, nesli tükenmekte olan Caretta caretta'ların yaşamlarının izlenmesi yoluyla soylarının korunmasına olanak sağlıyor. Akdeniz sahillerinde yaşamlarını sürdüren küçük canlılar, yaşamlarını beslenme, kışlama ve yuvalama alanları arasında göç ederek sürdürüyorlar. Yumurtlamak haricinde karaya hiç çıkmıyorlar. Yumurtalarını gece kumsallarda açtıkları çukurlara gömüyorlar ve bu alanlara tek seferde ortlama 100 yumurta bırakıyorlar.

Bir Caretta Caretta 40 yıllık üretkenlik dönemi geçiriyor ve bu süreçte yaklaşık 3200 yumurta kuma bırakılırken her bin yumurtadan sadece üç tanesi hayata tutunarak yetişkin bir caretta caretta olabiliyor. Yavrular 2 aylık kuluçka döneminden sonra yumurtadan çıkarak denize gidiyorlar. Okyanuslardaki gel- gitten, denizlerde de dalgaların karaya vurmasından yararlanarak denizden yansıyan ışıkla iç güdüsel olarak yönlerini bulup suya kavuşan yavrular hayatta kalıyorlar. En ilginç özellikleri ise doğdukları kumsallara geri dönmeleri. Aradan yirmi yıl geçse dahi doğdukları kumsala yuvalama yapmak için tekrar geliyorlar. Bu nedenle doğadaki çok özel canlılar arasında yer alıyorlar. 

Yalnızca yumurtlama döneminde sahile çıkan kaplumbağaların sahillerdeki yaşamlarını izlemek yeterli olmamaktadır.  Göç sırasında uğradıkları ve üreme dönemi dışında kalan dönemlerde hangi alanları-ülkeleri ziyaret ettiklerinin bilinmesi, o habitatlarının korunması ve koruma önlemlerinin alınması için büyük önem taşır. Bu nedenle uydu izleme cihazları ile takip çalışmaları deniz kaplumbağası araştırmacıları tarafından sürdürülmektedir.

DEKAMER'İN ÇALIŞMALARI

DEKAMER'de, kurulduğu 2008 yılından bu yana 250 yaralı kaplumbağa rehabilitasyona alındı. Bunlardan 142 tanesi iyileşerek doğal yaşam ortamlarına bırakıldı ve maalesef 100 adet yaralı kaplumbağa ise hayatını kaybetti. 2017 yılı içerisinde 33 yaralı kaplumbağa geldi. 15 tanesi denize gönderilirken, 10 yaralı da hayatını kaybetti ve şu anda merkezde 8 adet deniz kaplumbağasının tedavisi devam ediyor. Bu arada RAC-SPA (Tunus), Zooloji İstasyonu (İtalya) ve TUI Care Vakfı ile iş birliği çerçevesinde deniz kaplumbağalarının uydudan takiplerine de başlanmıştır.