Kripto Para Kararı Geldi: Merkez Bankasından Kripto Varlık Yönetmeliği

Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik yayımlandı. 30 Nisan 2021 tarihinde yürürlüğe gireceği açıklandı. Bu yönetmelikle kripto paralar Türk Hukuk mevzuatında ilk defa yer almış oldu.

Yönetmeliğin “Ödemelerde kripto varlıkların kullanılmaması” başlıklı maddesinde kripto paralar “Kripto Varlığı” olmak üzere; dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, ancak itibari para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlıklar olarak tanımlanıyor.

Bu yasal düzenlemeyle Md.3 ve devamı md. göre artık kripto paralar Türkiye’de bir ödeme yöntemi olarak kullanılamayacak ve bu hususta kuruluşlar aracılık hizmetinde bulunamayacak. Papara vb. aracı ödeme yöntemleri, ödeme kuruluşları ve diğer elektronik para kuruluşları vasıtasıyla Kripto Para Borsalarına para aktarım ve çekimi yapılamayacak ancak alım satımına ilişkin bir yasaklama getirilmedi. Uygulamada ise vergilendirmeye tabi olmayan bireysel işlemlerin fiili olarak denetime tabi olmaları mümkün değil.

Md.4’ e göre ödeme ve elektronik para kuruluşları, kripto varlıklara ilişkin alım satım, saklama, transfer veya ihraç hizmeti sunan platformlara veya bu platformlardan yapılacak fon aktarımlarına aracılık edemeyecekler.1 Ocak 2020 tarihinden itibaren ödeme hizmetleri ve ödeme hizmeti sağlayıcıları ile elektronik para kuruluşlarının düzenlenmesi ve denetlenmesinde sorumlu otorite olarak TCMB belirlenmiş bulunmaktadır.  Ülkemizde 2021 yılı itibariyle 33 Ödeme Kuruluşu 22 Elektronik para kuruluşu bulunmaktadır. Her iki hizmeti de sunan (Turkcell Ödeme ve Elektronik Para Hizmetleri A.Ş. gibi) firmalar da bulunmakta ve unvanlarında bu hususa yer vermek zorundadırlar.*
Söz konusu yönetmeliğe göre artık Kripto Varlıkları ile ödeme yapamayacak kuruluşlara aşağıda bulunan linkten ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın internet sitesinden ulaşabilirsiniz.

Bankalar aracılığıyla kripto para borsalarına para gönderip çekmeye devam edebilirsiniz.

Ne var ki bu kapsama bankaların faaliyetleri girmemektedir. Bankalar 6493 sy. Kanun Md.13 ‘te ödeme hizmeti sağlayıcısı başlığı altında sayılmış olup Md. 14’te belirtilen ödeme kuruşları arasında yer almamıştır. Ayrıca 14.Md’nin 4. Fıkrasında ödeme kuruluşlarının kredi verme faaliyetinde bulunamayacağı düzenlenmiştir. Bu açıdan bankaların ödeme kuruluşu olamayacakları açıktır.

Kanun koyucunun böyle bir sınırlama getirmesinin amacı paranın takibi ve vergilendirilmesinin sağlanması yoluyla kripto paraların terörizmin finansmanı veya kara para aklama aracı olarak kullanılmasının önüne geçilmesi ve yurt içinden sermaye çıkışının önlenmesi olarak görülüyor.
 

Aktif ödeme kuruluşları

Aktif elektronik para kuruluşları

Sektör Araştırma Raporu, Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Başkanlığı, Nisan2020, Ankara