Küresel Jeoparklar

UNESCO Küresel Jeoparklar (UGGp), uluslararası jeolojik öneme sahip sahaların ve peyzajların bütüncül bir koruma, eğitim ve sürdürülebilir kalkınma konseptiyle yönetildiği tek, birleşik coğrafi alanlardır. Yerel toplulukları dahil ederken korumayı sürdürülebilir kalkınma ile birleştirmeye yönelik aşağıdan yukarıya yaklaşımları giderek daha popüler hale geliyor.  Şu anda 48 ülkede 195 UNESCO Küresel Jeoparkı bulunmaktadır.

UNESCO Küresel Jeoparklar, uluslararası jeolojik öneme sahip sahaların ve peyzajların bütüncül bir koruma, eğitim ve sürdürülebilir kalkınma konseptiyle yönetildiği tek, birleşik coğrafi alanlardır. Bir UNESCO Küresel Jeopark, jeolojik mirasını, bölgenin doğal ve kültürel mirasının diğer tüm yönleriyle bağlantılı olarak, dünya kaynaklarının sürdürülebilir bir şekilde kullanılması, doğal afetle ilgili riskler, iklim değişikliğinin etkilerinin hafifletilmesi ve azaltılması gibi toplumun karşı karşıya olduğu temel sorunlara ilişkin farkındalığı ve anlayışı geliştirmek için kullanır.

UNESCO Küresel Jeoparklar, bölgenin jeolojik mirasının bugün tarih ve toplumdaki önemi konusunda farkındalık yaratarak, yerel halka bölgeleriyle gurur duymalarını sağlamakta ve bölge ile özdeşleşmelerini güçlendirmektedir. Jeoturizm yoluyla yeni gelir kaynakları üretilirken, bölgenin jeolojik kaynakları korunurken, yenilikçi yerel işletmelerin, yeni işlerin ve yüksek kaliteli eğitim kurslarının yaratılması teşvik edilmektedir.

UNESCO Küresel Jeoparklar, yerel toplulukları güçlendirir ve onlara, bölgenin önemli jeolojik süreçlerini, özelliklerini, zaman dilimlerini, jeolojiyle bağlantılı tarihi temaları veya olağanüstü jeolojik güzelliği teşvik etme ortak hedefiyle uyumlu ortaklıklar geliştirme fırsatı verir. UNESCO Küresel Jeoparklar, bölgedeki tüm ilgili yerel ve bölgesel paydaşları ve yetkilileri (örneğin arazi sahipleri, topluluk grupları, turizm sağlayıcıları, yerli halk ve yerel kuruluşlar) içeren aşağıdan yukarıya bir süreçle kurulur. Bu süreç, yerel toplulukların kesin taahhüdünü, uzun vadeli kamu ve siyasi destek ile güçlü bir yerel çoklu ortaklığı ve bölgenin jeolojik mirasını sergilerken ve korurken tüm toplulukların hedeflerini karşılayacak kapsamlı bir stratejinin geliştirilmesini gerektirir.

Bir UNESCO Küresel Jeoparkı, uluslararası öneme sahip jeolojik mirası sergilemek zorundayken, UNESCO Küresel Jeoparkının amacı, o jeolojik miras ile bölgenin doğal, kültürel ve somut olmayan mirasının diğer tüm yönleri arasındaki bağlantıları keşfetmek, geliştirmek ve kutlamaktır. Her seviyedeki insan toplumunu hepimizin evi olarak adlandırdığımız gezegene yeniden bağlamak ve gezegenimizin ve onun 4.600 milyon yıllık tarihinin hayatımızın ve toplumlarımızın her yönünü nasıl şekillendirdiğini kutlamakla ilgilidir.

UNESCO Küresel Jeoparklarına dört yıllık bir süre için bu atama verilir ve ardından her bir UNESCO Küresel Jeoparkının işleyişi ve kalitesi bir yeniden doğrulama sürecinde kapsamlı bir şekilde yeniden incelenir. Bu sürecin bir parçası olarak, incelenmekte olan UNESCO Küresel Jeopark bir ilerleme raporu hazırlar ve UNESCO Küresel Jeopark'ın kalitesini değerlendirmek için iki değerlendirici tarafından bir saha görevi üstlenir.

Kaynak
UNESCO

Foto:Ganlu Temple