Nosema: En Yaygın Arı Hastalığı Nedir?

1909 yılında Zander tarafından keşfedilen bu hastalığa tek hücreli, ergin arıların bağırsak hücrelerine yerleşen bir mikroorganizma sebep olur. En yaygın arı hastalıklarından birisi olan hastalık, sindirim yoluyla arının sistemine girer. Midede çoğalır ve çimlendikten sonra dışkı vasıtasıyla dışarı atılır.

Midesinde tutulan ve çoğalan organizmalar sebebiyle arılar, sosyal görevlerini yerine getirebilmelerine rağmen çiçek tozundan yeni protein maddeleri üretemezler. Mideden bağırsaklara yerleşen bu mikroorganizmaların vücut rezervleri ile beslenmesi sebebiyle hastalanan arıların ortalama yaşam süresi düşer ve daha hızlı yaşlanırlar.

Özellikle kış aylarında hastalığa bağlı sesiz ölüm de denilen ani koloni kayıpları da görülebilir. Bu açıdan insanların bağırsaklarına giren parazitlere benzerler ama ölümcül olma olasılıkları oldukça yüksektir. Nosema aynı zamanda bal üretiminin azalmasına ve bal kalitesinin bozulmasına da sebep olur.
Hastalık, hastalıklı organizmaları taşıyan gıdaların vücuda alınması ile bulaşır. Hastalığı taşıyan arıların – başka bir koloninin arısı da olabilirler-  kovana girmesiyle de taşınabilir ve bu organizmaları taşıyan peteklerin ve balların kullanımıyla da yayılabilir.

Hastalığın ilerlemesi ile uçamayan, yerde sürünen veya uzun süre olduğu yerde kalan arılar görülür. Kahverengiden sarıya değişen sulu dışkı lekelerinde hastalığı taşıyan mikroorganizmalar bulunur ve bu durum hastalığın ilerlediğini gösterir.
Tedavi ve önlem için arıların bağışıklık sisteminin güçlü tutulması, ilaçla müdahale ve kullanılan ekipmanların hijyenik tutulması tavsiye edilmektedir.

Kaynaklar/ Ayrıca bakabilirsiniz:
Arıcılık, Franz Lampeıtl, Prof. Dr. Türker Savaş, Bilge Yayıncılık, 2012
Mehmet Özüiçli, Levent Aydın Makale