Teknoparkların Vergi Avantajları Nelerdir?

Teknoparklar; Üniversiteler/araştırma kurumları ve sanayi kuruluşlarının aynı ortam içerisinde araştırma, geliştirme ve inovasyon çalışmalarını sürdürdükleri; birbirleri arasında bilgi ve teknoloji transferi gerçekleştirdikleri; akademik, ekonomik ve sosyal yapının bütünleştiği organize araştırma ve iş geliştirme ekosistemleridir.

Türkiye’de teknoloji geliştirme bölgesi kurma düşüncesi 1980’li yılların başında gündeme gelmiş ve kurma çalışmaları başlamıştır. Bu çalışmalar neticesinde 1990‘lı yıllarda KOSGEB ve üniversitelerin iş birliği çerçevesinde teknoloji geliştirme bölgelerinin ilk adımı olarak TEKMER’LER (Teknoloji Merkezleri) kurulmaya başlanmıştır. Teknoloji geliştirme bölgeleri ile ilgili yasal çerçeve ise, 2001 yılında kabul edilen 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile yasal zemin oluşturulmuştur.

Teknoloji geliştirme bölgelerinin bağlı bulunduğu T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Aralık 2021 verilerine göre, Türkiye’de ilan edilen bölge sayısı 92’ye ulaşmıştır. Bu bölgelerden 76 tanesi faaliyetlerini aktif olarak sürdürürken 16’unun alt yapı çalışmaları devam etmektedir. Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet göstererek Ar-Ge çalışmalarını yürüten toplam firma sayısı 7.419'a ulaşmıştır ve bu firmalarda 76.584 personele istihdam sağlanmaktadır.

Teknoloji geliştirme gölgeleri firmalarının %47,17’sini bilgisayar programlama faaliyetleri (sistem, veri tabanı, network, web sayfası vb. yazılımları ile müşteriye özel yazılımların kodlanması vb) firmalar oluşturmaktadır.

Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren 1.561 firma akademisyenler tarafından kurulmuş veya akademisyenlerin ortağı olduğu firmalardır. Yabancı sermaye açısından baktığımızda; Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde toplam 287 yabancı/yabancı ortaklı firma yer almaktadır. Bölgelerde faaliyet gösteren firmalar tarafından tescil ettirilen patent sayısı 1.410, başvuru süreci devam eden patent sayısı 3.065’tir. Teknoloji geliştirme bölgelerinde şimdiye kadar biten proje sayısı 44.087, üzerinde çalışılan proje sayısı ise 12.231’e ulaşmıştır.

Firmalar iç pazarın yanı sıra uluslararası alanda da satış yaparak yüksek cirolara ulaşmaktadır. Bölgelerde yürütülen çalışmalar girişimcilerin Ar-Ge ve inovasyon bilincinin yanı sıra markalaşma ve tasarım konusundaki farkındalıklarını da geliştirerek toplam satış tutarını 145,7 Milyar TL’ye ulaştırmıştır. Toplam ihracat rakamları ise 6,9 Milyar Doları aşmıştır. Bu rakamlar, yalnızca prototip ve lisans satış rakamlarını içermektedir.

Bölgeye kabul edilen firmalara Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanun'u kapsamında; I.Bölgede çalışan Ar-Ge personeli, araştırmacı personel ve yazılım personelinin ücretleri 31/12/2023 tarihine kadar gelir vergisinden muaftır. II.Münhasıran Bölgede yürütülen Ar-Ge ve yazılım geliştirme faaliyetlerinden elde edilen gelirler, 31/12/2023 tarihine kadar kurumlar vergisinden (gerçek kişilerde gelir vergisinden) muaftır. III.Bölgede faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde bu bölgelerde ürettikleri sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel internet mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri de katma değer vergisinden muaftır. IV. Bölgede yürütülen Ar-Ge projeleri kapsamında ithal edilecek proje argümanları için gümrük vergisi istisnası uygulanır.

Bölgede faaliyet gösteren firmaların vergi muafiyetlerine yönelik beyanlarının denetim sorumluluğu Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü ve ilgili vergi dairesidir. Vergi denetimine ilişkin genel hususlar Bölgedeki etkinlikler içerisinde geçerlidir.

*Veriler T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı sayfasından alınmıştır.

Kaynak

TGBD

Trabzon Teknokent

T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı