Kitapta Sabit Fiyat Uygulaması Geliyor Mu? İndirimlere Veda

Sabit fiyat uygulaması, temelde kitapların her türlü platformda aynı fiyattan satılmasını ifade ediyor. Amazon gibi dijital marketler ile kitap dükkanlarında satılan bir kitabın indirim veya kampanya farkı olmaksızın her iki platformda da aynı fiyata satılmasını öngörüyor.

Editör, yayın danışmanı ve yazar ajanı Mürsel Çavuş'un, konuya ilişkin gelişmeleri "Sabit Fiyat Yasası bir kitabın piyasaya çıktıktan sonra fiyatının her yerde aynı olması demek. Bu da online'da kıyasıyla fiyat rekabetini yok edecek. 'Yüzde 35-45 indirim' kampanyalarına veda ediyoruz" şeklinde sosyal medya hesabından duyurmasının ardından tekrar gündeme gelen yasa taslağı, Türk Yayıncılar Birliğinin uzun süredir üzerinde çalışmakta olduğu bir konuydu. Birliğin internet sitesinde, aşağıya linklerini bulabileceğiniz, Sabit Fiyat Uygulamasına yönelik yapılan pek çok etkinliğin yazılı dökümanları bulunuyor. 

Birliğin yayınladığı kitapçıkta uygulamaya dair dikkat çeken noktalar şunlar:

• Bir kitabın perakende satış fiyatı, kitabın yayıncısı veya ithalatçısı tarafından belirlenir. 
• Sabit fiyat uygulaması, belli bir süre boyunca devam eder. Bu sürenin sonunda uygulamayı devam ettirip ettirmemek yayıncının (veya ithalatçının) kararına bağlıdır. Uygulamanın devam ettiği kitaplar yine her yerde aynı fiyattan satılmaya devam eder.
• Kitabın yayıncısının veya ithalatçısının fiyatı değiştirme hakkı her zaman vardır. 
• Sabit fiyat uygulamasına bazı indirim istisnaları olabilir. Hangi durumlarda istisna uygulanabileceği kanunda belirlenir.
• Sabit fiyat süresi ve istisnalar, her ülkenin kendi koşullarına göre şekillenir. İndirim istisnaları genelde kamu yararı kapsamındaki eğitim kurumlarına ve kütüphanelere yapılan toplu alımlarda, yayınevi ve okur buluşmaları kapsamındaki fuar satışlarında, piyasada belirli bir süreyi geçirmiş kitaplarda, vb. olabilmektedir.
• Bir kitabın sabit fiyatının geçerli kalacağı süre, e-kitapların ve sesli kitapların uygulama kapsamında olup olmaması ve ders kitaplarının uygulama kapsamında olup olmaması ülkelerin takdiriyle farklılaştırılabilir. 

Sabit fiyat uygulamasının gerekliliğini savunanlar bu uygulamanın kabul edildiği ülkeleri örnek gösteriyorlar. Bu ülkelerde sabit fiyat uygulanmasının kütüphanecilik kültürünü zenginleştirip yaygınlaştırdığını ve dijital satış marketlerinin karşısında kitapevlerini koruduğunu söyleyerek haksız rekabete karşı mücadeledede yarar sağladığını öne sürüyorlar. Ancak verilen örneklerdeki ülkelerin Hollanda, Almanya, Fransa ve İtalya gibi gelişmiş ülkeler oldukları göze çarpıyor. 

Yasanın Ekim- Kasım gibi çıkabileceği söyleniyor ancak sürecin daha da uzayacağı öngülürebilir. Söylemler doğruyu yansıtmıyor da olabilir. Şayet gerçekleşirse yapılan yeni düzenlemeyle kitap satışlarındaki değişimin raporlanması ve istatiksel olarak alınan kararın uygulamada doğru sonuçlar doğurup doğurmadığının tatbiki gerekmektedir. Çünkü yasa tasarısının işletmeleri korumaya yönelik olduğu çok açık ve takdir edilesi olsa da toplumu oluşturan her yaştan ve farklı ekonomik duruma haiz bireylerin kitaba erişim olanağı gözardı edilemeyecek kadar önemlidir. 

---

Kaynakça/AyrıcaBakınız:
Sabit Fiyat Uygulaması Nedir, Ne Değildir?
Sabit Fiyat Hollanda Örneği, Türkiye Yayıncılık Kurultayı
Fransa Örneği, İstanbul Kitap Fuarı
Mürsel Çavuş İlgili Paylaşım
Photo by Tom Hermans, by Florencia Viadana on Unsplash